Chăm sóc mắt Trẻ em – Sách dùng đào tạo bác sỹ chuyên khoa mắt Trẻ em

Chăm sóc mắt trẻ em – Phần lý thuyết

Chương 1: Nhãn nhi cơ sở
Chương 2: Suy giảm chức năng thị giác
Chương 3: Các bệnh nhãn cầu thường gặp ở trẻ em
Chương 4: Bệnh lí mi, hốc mắt và lệ đạo ở trẻ emChương 5: Một số bệnh mắt di truyền ở trẻ em
Chương 6: Lác và rối loạn vận nhãn
Chương 7: Gây mê an toàn trong phẫu thuật mắt trẻ em
Chương 8: Chăm sóc mắt tại cộng đồng

Chăm sóc mắt trẻ em – Phần thực hành

A – Quy trình kĩ năng thăm khám
B – Quy trình kĩ năng khám cận lâm sàng
C – Quy trình kĩ năng thủ thuật và phẫu thuật
D – Phẫu thuật điều trị lác
E – Quy trình chăm sóc, tư vấn
G – Bảng kiểm đánh giá kỹ năng
H – Mẫu bảng kiểm kỹ năng

LỜI GIỚI THIỆU

Các bạn đồng nghiệp thân mến!
Các bạn đang cầm trên tay cuốn sách “Chăm sóc mắt trẻ em” được những nhà nghiên cứu Nhãn khoa Việt Nam phối hợp với các chuyên gia Nhãn khoa quốc tế tâm huyết, biên soạn công phu.
Chuyên ngành “Mắt trẻ em” là một chuyên ngành quan trọng và rất đặc biệt trong ngành nhãn khoa. Khám và điều trị cho trẻ em đòi hỏi kiến thức chuyên sâu, toàn diện, làm chủ các kỹ năng. Bên cạnh đó, các bệnh lý về mắt trẻ em rất phức tạp, từ các bệnh bẩm sinh đến các bệnh lý di truyền mạn tính… Các biểu hiện lâm sàng ở mắt trẻ em rất kín đáo, khó khai thác, nếu không làm chủ kiến thức và kinh nghiệm lâm sàng thì việc khám và điều trị cho trẻ em gặp nhiều khó khăn, hạn chế. Ở Việt Nam chuyên ngành Mắt trẻ em là một chuyên ngành còn rất non trẻ. Tất cả các bác sĩ nhãn khoa khi mới vào nghề đều phải khám và điều trị cho trẻ em hàng ngày vì vậy rất cần cập nhật kiến thức về chăm sóc mắt trẻ em.

Bệnh viện Mắt Trung ương phối hợp với Đại học Y Hà Nội xuất bản cuốn sách “Chăm sóc mắt trẻ em” là thành công bước đầu trong quá trình đào tạo các chuyên ngành y tế chuyên sâu, tạo điều kiện cho các y bác sĩ và những độc giả quan tâm đến chuyên ngành được tiếp cận kiến thức cơ bản, nâng cao trình độ chuyên môn, phục vụ người bệnh. Đây cũng chinh là cách gián tiếp chúng ta thực hiện mục tiêu “Đào tạo y tế hướng về cộng đồng”, góp phần vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cộng đồng hướng tới sự phát triển bền vững.

Thay mặt cho Hội Nhãn khoa Việt Nam, chúng tôi xin cảm ơn tổ chức Orbis đã hợp tác và hỗ trợ cho các chuyên gia hàng đầu của thế giới về lĩnh vực biên soạn và đào tạo các bác sĩ mắt trẻ em đến Việt Nam, tham gia nhiều cuộc hội thảo cùng chuyên gia Việt Nam giúp cho chúng ta xây dựng và thiết kế một cuốn sách hết sức công phu và có ý nghĩa cộng đồng. Cảm ơn các đồng nghiệp công tác trong ngành Nhãn khoa đã dày công nghiên cứu tổng hợp các tài liệu, tham khảo các bệnh cảnh thực tế của Việt Nam để biên soạn những trang sách rất bổ ích và thiết thực cho các bác sĩ nhãn khoa.

Trân trọng giới thiệu với các bạn một cuốn sách với những tài liệu quý giá về chăm sóc mắt cho trẻ em, hy vọng các bạn sẽ tìm được nhiều thông tin hữu ích trong cuốn sách này. Mong nhận được nhiều ý kiến phản hồi từ bạn đọc để những lần xuất bản sau cuốn sách sẽ hoàn thiện hơn.

GS.TS. Tôn Thị Kim Thanh
Chủ tịch Hội Nhãn khoa Việt Nam

LỜI TỰA

Việt Nam đang thực hiện chương trình quốc gia phòng chống mù lòa và hưởng ứng các chương trình Thị giác thế giới trong bối cảnh hội nhập toàn cầu. Việt Nam là nước có tỉ lệ trẻ bị bệnh về mắt rất cao, trong đó tỉ lệ mù lòa xếp thứ 4 khu vực châu Á (0,79%). Hiện toàn quốc có trên 3 triệu trẻ suy giảm thị lực, 23.000 em mù lòa cả 2 mắt, hơn 157.000 trường hợp thị lực yếu do đục thể thủy tinh bẩm sinh, sẹo giác mạc và bệnh võng mạc ở trẻ sinh non.

Theo báo cáo của Ban chấp hành Hội Nhãn khoa Việt Nam tại Đại hội Hội Nhãn khoa Việt Nam năm 2016, cả nước có khoảng gần 2.000 bác sĩ đang hoạt động trong lĩnh vực chăm sóc mắt, tuy nhiên mới chỉ có rất ít bác sĩ làm việc hoặc bán thời gian hoặc toàn thời gian trong lĩnh vực chăm sóc mắt trẻ em và hầu hết tập trung tại Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh. Sự bao phủ của các dịch vụ chăm sóc mắt trẻ em còn khá khiêm tốn để giải quyết các vấn đề mù lòa ở trẻ em và đáp ứng cho nhu cầu chăm sóc mắt của gần 30 triệu trẻ em Việt Nam.
Do đó nhu cầu về đào tạo các bác sĩ chăm sóc mắt trẻ em là rất cần thiết để góp phần tích cực trong phòng chống mù lòa ở Việt Nam, nhất là trong bối cảnh hiện nay phần lớn các bác sĩ đang làm công tác chăm sóc mắt trẻ em vẫn chưa được đào tạo bài bản.

Với sự hỗ trợ kỹ thuật của các chuyên gia đào tạo – Hội đồng Nhãn khoa Quốc tế và sự phối hợp của nhóm chuyên gia cao cấp trong đào tạo chăm sóc mắt trẻ em của Việt Nam, tài liệu này được biên soạn với mục đích cung cấp cho học viên các kiến thức, kỹ năng khám, chẩn đoán, điều trị và chăm sóc các bệnh mắt trẻ em tiệm cận với các chuẩn thực hành quốc tế.
Tài liệu này được chia thành 2 phần: Lý thuyết và Thực hành.
Tài liệu lý thuyết gồm 27 bài chia thành 8 chương và bao phủ hầu hết các lĩnh vực kiến thức liên quan đến bệnh mắt trẻ em. Mỗi bài đều có các mục tiêu học tập và các câu hỏi lượng giá phù hợp giúp đánh giá kiến thức của học viên trước và sau học.

Tài liệu thực hành gồm 73 qui trình kỹ năng, trong mỗi qui trình bao gồm các bước cụ thể và yêu cầu cần đạt với mỗi bước đối với học viên sau khi được đào tạo bác sĩ mắt trẻ em. Các bảng kiểm kỹ năng được sử dụng để lượng giá mức độ thành thục kỹ năng của học viên khi thực hiện các qui trình kỹ năng, qua đó làm cơ sở để theo dõi và đánh giá mức độ hoàn thiện của học viên trong suốt quá trình thực hành.

Tài liệu này được Bộ Y tế phê duyệt, ban hành dùng để đào tạo bác sĩ chuyên khoa Mắt trẻ em trình độ đại học, sau đại học và tham khảo cho đào tạo nhân lực y tế, đào tạo y khoa liên tục trên cả nước.

Xin được cảm ơn các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong đào tạo chăm sóc mắt trẻ em của Việt Nam đã tích cực tham gia trong suốt quá trình biên soạn tài liệu này. Xin cảm ơn các chuyên gia của Bộ Y tế, các chuyên gia của Hội đồng Nhãn Khoa Quốc tế đã hỗ trợ kỹ thuật để cuốn tài liệu này được hoàn thành theo đúng các qui định chuyên môn và đảm bảo chất lượng theo các hướng dẫn Quốc tế. Xin chân thành cảm ơn Tổ chức Orbis Quốc tế đã hỗ trợ nguồn lực và theo sát quá trình xây dựng tài liệu để chúng ta có được cuốn Tài liệu Đào tạo Chăm sóc mắt trẻ em. Và lời cảm ơn cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng xin được dành cho các bác sĩ và sinh viên chuyên ngành nhãn khoa đã trực tiếp và gián tiếp phản hồi, đóng góp ý kiến giúp chúng tôi hoàn thiện tài liệu này.

Đây là lần đầu tiên một tài liệu đào tạo chăm sóc mắt trẻ em theo chuẩn mực Quốc tế được xây dựng cho Việt Nam với mong muốn tập trung đào tạo kỹ năng để nâng cao năng lực thực hành cho các bác sĩ, do đó tài liệu chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Chúng tôi mong nhận được các ý kiến đóng góp phản hồi mang tính xây dựng của các đồng nghiệp, các giảng viên và học viên để tài liệu học tập này được hoàn chỉnh hơn cho lần xuất bản sau.

TS.BS. Nguyễn Xuân Hiệp
Giám đốc Bệnh viện Mắt Trung ương

Last Updated: October 31, 2022

Leave a Comment